Томаш Шмыт / belta.by
Польскі суддзя Томаш Шмыт папрасіў палітычнага прытулку ў Беларусі. Каб адказаць на пытанне пра прычыны гэтага ўчынку, нам спачатку давядзецца расказаць вам пра тое, хто такая Эмілія Шмыт — былая жонка Томаша.
Некалькі гадоў таму яе імя не знікала са старонак польскіх газет. Пра самога Томаша амаль не пісалі — пакуль сёння ён не пачаў шукаць абароны ў Беларусі.
У 2019 годзе польскія медыя абвінавачвалі жонку Шмыта Эмілію ў распальванні нянавісці да юрыстаў. Эмілія аднекуль здабывала кампрамат і публікавала яго ў Твітары — ананімна, пад імем "Маленькая Эмі". Мішэнню яе пастоў былі суддзі, якія не падтрымлівалі змены ў польскай судовай сістэме.
Інфармацыі Эмілія не правярала, таму часам публікавала адкрыта хлуслівыя злівы.
Пазней высветлілася, што цкаванне курыраваў экс-намеснік міністра юстыцыі Польшчы Лукаш Пебяк. Эмілія паказала журналістам скрыншоты перапіскі, у якіх ён ухваляў яе дзеянні. На фоне скандалу Пебяк тады пайшоў у адстаўку.
Сам жа суддзя Томаш Шмыт стаў вядомы ў асноўным як "муж Маленькай Эмі". Пазней ён расказваў, што бачыў, чым займаецца Эмілія, але не кантраляваў яе. Ніхто не даказаў, што Томаш быў замяшаны ў дыфамацыі калегаў, ніхто не звольніў яго з пасады суддзі і не адабраў імунітэт. Усе гэтыя гады ён працаваў у ваяводскім адміністрацыйным судзе.
У 2019 годзе Эмілія Шмыт расказала, як нарадзілася "Маленькая Эмі". Яе муж прасоўваўся па службе, і ў нейкі момант саму Эмілію запрасілі на сустрэчу з супрацоўнікам міністэрства, які тады лічыўся правай рукой Лукаша Пебяка (тады — намеснік міністра юстыцыі).
— Мы гаварылі пра тое, як выкарыстоўваць мой акаўнт у Твітары для падтрымкі міністэрства. Я хацела дапамагчы свайму мужу атрымаць павышэнне па службе і нарэшце здабыць сяброў, — расказвала Эмілія.
"Маленькая Эмі" хацела распраўляцца з "кепскімі" і крывадушнымі людзьмі з судовай сістэмы і дапамагаць "добрым". У яе быў доступ туды, куды не было доступу ў звычайных людзей. Пад псеўданімам жанчына магла рабіць тое, што не дазвалялася Эміліі Шмыт.
Яна была ўпэўненая, што не робіць нічога дрэннага. Тым больш начальства яе мужа з Мінюста ведала, што "Маленькая Эмі" з Твітара — гэта жонка Томаша Шмыта, і падбадзёрвала яе.
— Спачатку я вельмі добра сябе адчувала ў ролі "Маленькай Эмі". Мяне шанавалі, хвалілі, казалі, што я зрабіла больш, чым многія піяршчыкі ў Мінюсце. Мяне хвалілі намеснік міністра Пебяк і мой муж. Гэта стала стымулам працягваць, — кажа Эмілія.
Яна зліла ў Твітар інфармацыю пра тое, як адзін з суддзяў угаварыў сваю дзяўчыну перапыніць цяжарнасць, а другі п'яным сеў за руль. Пра тое, каб правяраць інфармацыю, жанчына не клапацілася. Многія са зліваў "Маленькая Эмі" атрымлівала ад іншых суддзяў — і ніхто не адгаворваў яе публікаваць іх.
— Я ганарылася кожным дзеяннем і кожным запісам. Я верыла ў тое, што раблю. Я адчувала, што раблю добрую справу і раблю яе для добрых людзей. Я наіўна глядзела на начальства, была няўпэўненая ў сабе і мела патрэбу ва ўвазе, асабліва з боку мужа.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут