Не страшнейшы? Што навукоўцы ведаюць пра "омікрон", які захоплівае свет

Еўрарадыё

20/01/2022 - 12:18

Лекар у пандэмію каранавіруса / Unsplash

Штам каранавіруса "омікрон" дамінуе ўжо ў многіх краінах свету. Калі гэта адбудзецца ў Беларусі — пытанне найбліжэйшага месяца, бо самым частым штам стаў у тым ліку ў многіх рэгіёнах у суседзяў.

Спачатку пра новы штам навукоўцы і лекары ведалі вельмі мала, але паступова звестак становіцца больш. Расказваем галоўнае пра "омікрон".

Няўжо менш небяспечны?

Неўзабаве пасля выяўлення "омікрона" з'явіліся звесткі пра тое, што ў цэлым ён менш небяспечны. Напрыклад, навукоўцы з ПАР з 1 кастрычніка да 6 снежня прааналізавалі звесткі аб 161 тысячы хворых у краіне. Да пачатку снежня "омікрон" быў у пераважнай большасці хворых.

Пры гэтым у пацыентаў з пацверджаным "омікронам" былі больш нізкія шанцы трапіць у лякарню. Рызыка цяжкага ходу хваробы таксама была прыкметна ніжэйшая, чым у тых, хто заразіўся "дэльтай". Зрэшты, навукоўцы меркавалі, што сярод прычын можна назваць і высокі папуляцыйны імунітэт.

Падобныя вынікі назіралі і амерыканскія навукоўцы, якія параўналі звесткі па 52 тысячах пацыентаў з "омікронам" і амаль 17 тысячах — з "дэльтай".

Цяпер лічбы: сярод тых, хто заразіўся "омікронам", у лякарню трапілі 0,5%, а "дэльтай" — 1,3%. Фактычна рызыка шпіталізацыі ніжэйшая на 53%, смерці — на (!) 81%. У цэлым у інфікаваных "омікронам" быў меншы час знаходжання ў лякарні і больш нізкая рызыка цяжкіх канцоў (уключаючы смерць).

Хвалі (магчыма) сыходзяць

Апошнія звесткі з ЗША абнадзейваюць: рэзкі рост захваральнасці на каранавірус пачаў ісці на спад. Тут, як і ў ПАР, Вялікабрытаніі ці Францыі, з прыходам "омікрона" колькасць заражаных спачатку прыкметна вырасла, але цяпер гэтаксама раптоўна пачынае зніжацца.

Зніжэнне ўжо найбольш прыкметнае ў рэгіёнах, якія першымі прынялі на сябе ўдар "омікрона".

Што будзе далей, навукоўцы робяць здагадкі. Напрыклад, адзін з самых паважаных амерыканскіх інфекцыяністаў Энтані Фаўчы выказвае надзею, што каранавірус працягне развівацца ў бок больш распаўсюджанага, але менш небяспечнага патагену. Фактычна гэта б азначала, што вірус заставаўся б з намі заўсёды, але праз меншую небяспеку і высокі папуляцыйны імунітэт большасць пераносіла б яго лёгка.

Чытаць болей: Вирусолог предсказывает скорое окончание пандемии COVID-19, но есть один нюанс

Праўда, звестак пакуль недастаткова для таго, каб даваць дакладныя прагнозы. Тым больш што ёсць аспекты, якія выклікаюць занепакоенасць.

Абароны менш

Адна з "фішак" штама — ён лепш абыходзіць імунную абарону. Па-за залежнасцю ад таго, сфармавалася яна пасля ўжо перанесенага COVID-19 або пасля вакцынацыі. Аднак адназначныя высновы рабіць рана: звестак пакуль недастаткова.

Напрыклад, у дакладзе групы Ніла Фергюсана з Імперскага каледжа ў Лондане паказваецца, што, сапраўды, абарона ад заражэння "омікронам" у вакцынаваных ніжэйшая, чым "дэльтай". Але пры гэтым вакцына абараняе ад больш цяжкага ходу хваробы. Гэта значыць, тыя, хто атрымаў хоць бы дзве дозы вакцыны, па-ранейшаму маюць добрую абарону ад сімптаматычнага ходу захворвання.

Яшчэ цікавых звестак ад брытанцаў: бустарная доза вакцыны (і, такім чынам, рэвакцынацыя) вельмі падвышае абарону ад шпіталізацыі, але паступова і гэтая "браня" становіцца горшай. А пры "омікроне" рызыка шпіталізацыі можа быць нават вышэйшая, чым пры "дэльце" — хай і з менш сур'ёзным ходам хваробы.

Чытаць болей: После омикрона коронавирус может ослабеть, но пока есть и плохие новости

У вас можа паўстаць пытанне: чаму адны звесткі паказваюць, што "омікрон" можа пераносіцца лягчэй, а іншыя — што з ім вышэйшая рызыка шпіталізацыі? Рэч у некалькіх фактарах: не толькі ўменні "абыходзіць" імунітэт, але і хуткасці распаўсюджвання. І важна ўлічваць, што падвышэнне рызыкі шпіталізацыі не азначае падвышэння рызыкі цяжкага ходу хваробы.

Думаць, што "омікрон" — амаль што "прастуда", занадта аптымістычна і не адпавядае наяўным звесткам. Зрэшты, празмерна панікаваць таксама не варта.

Дык што ж рабіць?

Рашэль Валенскі, кіраўніца амерыканскага цэнтра па кантролі і прафілактыцы захворванняў, заявіла пра тое, што "омікрон" куды больш заразны, але пры гэтым выхад яна бачыць у выкарыстанні мер засцярогі: мінімізацыя кантактаў, маскі, вакцынацыя.

Падобнай пазіцыі прытрымліваецца большасць медыкаў і даследчыкаў. Сёння зразумела, што вакцыны не змогуць "падпарадкаваць" сабе каранавірус, але гэта не падстава ад іх адмаўляцца. Калі ў вакцынаваных рызыка цяжкага ходу прыкметна ніжэйшая, то гэта ўжо дастатковая нагода для таго, каб зрабіць прышчэпку.

Калі верыць афіцыйным звесткам, больш за 44% беларусаў ужо прайшлі курс вакцынацыі ад каранавіруса. Пры гэтым каля 8% прайшлі поўны курс каля паўгода таму — у тэорыі ім ужо патрэбен бустар або рэвакцынацыя. Груба кажучы, калі вы прышчапляліся ў чэрвені — вам ужо можна задумацца пра тое, каб рабіць прышчэпку нанова.

Добрая навіна: нават калі мы не ведаем, як будзе далей развівацца каранавірус (ён можа сапраўды станавіцца "мякчэйшым"), то дакладна ведаем, што ўжо праходзяць клінічныя выпрабаванні шэрагу спецыфічных лекаў ад COVID-19.

Чытаць болей: Тэст: ці адрозніваеце вы фэйкі пра вакцынацыю ад праўды?

Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.

Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут

full version of the page