Што такое гепатыт А, чаму на яго хварэюць і як абараніцца

Чытаць болей: В Беларуси вспышка гепатита А. Что это за болезнь и как ее избежать?

Да таго ж гепатыт А можа працякаць бессімптомна, да 70% выпадкаў — менавіта такія.

“Але нават лёгкая форма можа цягнуцца доўга. Пры такім раскладзе хвароба можа цягнуцца да шасці месяцаў”, — кажа доктар.

Асноўныя сімптомы: боль у страўніку, ванітаванне, дыярэя, ліхаманка, галаўны боль, але галоўнае — жаўтуха.

“Калі апошняя не развіваецца, то падумаць пра гепатыт А бывае цяжка, чалавек можа доўга лячыцца ад прастуды ці нечага іншага”.

Ускладненні бываюць нячаста, але ў рэдкіх выпадках здараецца так званы фульмінантны гепатыт, то-бок хуткае паражэнне печані, якое можа прывесці да пячоначнай недастатковасці і смерці.

Рызыка цяжкага цячэнне хваробы павялічваецца з узростам. Смяротнасць да 0,6% — да 50 гадоў і 1,8% — пасля 50 гадоў.

Як перадаецца гепатыт А і якія ёсць захады прафілактыкі?

Асноўныя крыніцы — гэта вада, нямытая садавіна і гародніна, дрэнна памытыя рукі. 

Чытаць болей: В Беларуси перебои с вакцинами от COVID-19, хотя число заражений растёт

“Калі ёсць вакцына, невядома, дзе яна сканцэнтравалася. Можа быць па дзве дозы ў кожнай паліклініцы. Проста трэба сесці і абзваніць. У рэгістратурах спецыялісты валодаюць [інфармацыяй]”, — сказалі ў цэнтры.

Важна, што не кожная паліклініка аказвае платныя паслугі. Гэта на жаданнн галоўурача, адзначылі ў РЦГЭіГЗ. Там жа сказалі, што могуць быць толькі дзве маркі вакцыны:  “Хаўрыкс” і ад нядаўна — кітайскі “Хеаліў”.

Паводле рэкамендацыі мы дазваніліся да мінскай Гарадской дзіцячай інфекцыйнай клінічнай бальніцы. Там вакцына ёсць — “Хаўрыкс”, — найбліжэйшы запіс на 17 кастрычніка. Цана 64 рублі.

А ці можна хутчэй?

“На сённяшні дзень “гарачая пара”, на “грып” запісваем. Таму такія месцы. Няўдалы месяц, таму паспрабуйце звярнуцца ў “ЛАДЭ”, “Нардзін”, паліклініку па месцы жыхарства, можа там “Хаўрыкс” бліжэй знойдзеце. Я не магу запісаць раней, бо запісаныя людзі на грып. У нас месцы занятыя, — адказалі нам у цэнтры. — Ёсць яшчэ цэнтр у Бараўлянах, там гэтая вакцына ёсць, можа, бліжэй знойдзеце запіс”.

Мы патэлефанавалі ў “Нардзін” і” ЛАДЭ”. У абодвух цэнтрах цяпер вакцын няма.

Пазванілі яшчэ ў мінскія паліклінікі.

У першай сказалі, што вакцыны няма, але пазней удакладнілі, што ўсё ж ёсць, і для асобаў, які адносяцца да паліклінікі, вакцына бясплатная. Трэба запісацца да ўчастковага, які пасля скіруе на вакцынацыю.

Чытаць болей: Главный минский медик рассказал о планах вакцинации против гриппа

У другой нас скіравалі ў платныя паслугі. Там сказалі, што вакцыны няма і раней не было. Маўляў, трэба звяртацца ў сваю паліклініку, і па паказаннях урача вакцынацыя будзе бясплатная.

“У нас няма такой вакцыны. Ведаеце, да мяне прыходзяць ужо са скіраваннем, але ад гепатыту А ніхто не прыходзіў”, — сказалі ў “платных паслугах” трэцяй паліклінікі.

“Ад гепатыту А няма ў наяўнасці, нават на платнай аснове, — сказалі ў прышчэпачным кабінеце чацвёртай паліклінікі. — Магу запісаць [у чаргу], калі з’явіцца. Гэта на платнай аснове, на бясплатнай няма”.

Як мы даведаліся ад фірмы GSK, якая пастаўляе ў Беларусь “Хаўрыкс”, вакцына для прафілактыкі гепатыту А можа быць пастаўленая толькі ў рамках тэндара.

“GSK пастаўляла гэтую вакцыну ў 2022 і 2023 гадах у рамках тэндараў. Будучыя пастаўкі залежаць ад вынікаў тэндара”, — сказалі ў кампаніі.

Чытаць болей: В Беларусь вернулись некоторые медпрепараты

“Гэта цэнтралізаваная закупка, а яны самі па сабе вельмі марудныя і непаваротлівыя. Ад моманту напісання заяўкі да моманту паступлення на склад можа прайсці год”, — кажа прадстаўніца Фонду медсалідарнасці.

Адкуль узяўся гепатыт А ў Беларусі і колькі цяпер выпадкаў?

Каб зразумець, чаму павялічваецца колькасць выпадкаў гепатыту А, трэба праводзіць расследванне, кажа прадстаўніца Фонду.

“Што канкрэтна яго прынесла ў Беларусь і дзе канкрэтная крыніца — гэта добрае пытанне для Цэнтра гігіены і эпідэміялогіі. Без эпідэміялагічнага расследавання мы можам пералічваць прычыны, але не даведаемся, што менавіта сталася ў нас”.

Як пісаў тэлеграм-канал “Белыя халаты”, пра рост выпадкаў гепатыту А на пачатку года расказала прафесарка Тамара Амвросьева падчас міжнароднага кангрэса “Інфекцыйныя захворванні, мікрабіялогія і імуналогія”.

Яна агучыла, што сёлета паказчык захворвання на гепатыт А вырас да 6,6 выпадкаў на 100 тыс. чалавек (летась ён быў 0,89 выпадкаў на 100 тысяч).

Спецыялісты адзначылі, што 15 гадоў вірусны гепатыт А меў у Беларусі статус малараспаўсюджанай інфекцыі. Цяпер жа, калі меркаваць з афіцыйнай статыстыкі па насельніцтве Беларусі (9 155 978 чалавек), атрымліваецца, што ў першым паўгоддзі гэтага года зарэгістравалі 605 выпадкаў захворвання. 

Чытаць болей: В Минске предлагают бесплатно провериться на вирусные гепатиты и ВИЧ-инфекцию

У дакладзе прафесаркі Амвросьевай адзначалася, што рост захворвання на гепатыт А быў зафіксаваны ва ўсіх рэгіёнах. Але афіцыйнай статыстыкі на цяперашні момант нідзе няма, кажуць “Белыя халаты”.

Прагноз, які агучыла прафесарка, не цешыць — магчыма, паказчык захворвання за гэты год можа перавысіць 10 выпадкаў на 100 тысяч чалавек.

І гэта адзіныя лічбы, якія прагучалі наконт колькасці захворвання і яго тэндэнцый у Беларусі. Міністэрства аховы здароўя не дае празрыстай інфармацыі, што адбываецца, колькі было выпадкаў і што яны ці Цэнтр гігіены і эпідэміялогіі з гэтай нагоды робяць.

“Арганізацыйна гэта выглядае так, што Мінздароўя ўсё горш спраўляецца са сваімі функцыямі. Няма ніякай публічнай інфармацыі і незразумела, што робіць міністэрства. Бо сама ўспышка захворвання — гэта не сведчанне, што нехта робіць нешта няправільна, бо мы жывём у натуральным асяроддзі. Пытанне да нас, як мы з ёй змагаемся”, — падсумоўвае прадстаўніца Фонду.

Яшчэ раз

Мыйце рукі і памятайце пра вакцынацыю, асабліва калі вы едзеце ў краіну з неспрыяльнымі эпідэміялагічнымі ўмовамі.

“На сайце WHO даступны спіс прышчэпак, якія рэкамендавана зрабіць пры наведванні выбраных краін. Не грэбуйце гэтымі парадамі”, — нагадалі ў Фондзе.