Ваенная тэхніка едзе на парад / Раман Пратасевіч, Еўрарадыё
Учарашні "крывавы салют" на День Незалежнасці ў Мінску — далёка не першае здарэнне, звязанае з трапляннем цяжкай ваеннай тэхнікі на вуліцы горада і святочнымі феерверкамі. Выбух каля Стэлы ў 2008 годзе, самалёт, які згубіўся паміж дамамі ў 2010-м, танкавы дрыфт па мокрым асфальце і іншыя выпадкi, якія толькі дзякуючы шчаслівай выпадковасці не прывялі да гібелі людзей, — усё гэта было, і было зусім нядаўна. Ці навучаць нас нечаму гэтыя гісторыі?
Апоўначы 4 ліпеня 2008 года пасля святочнага салюта каля стэлы "Мінск — горад-герой" у раёне праспекта Пераможцаў выбухнула самаробнае выбуховае прыстасаванне. Літровы пакет з-пад соку "Садочак" быў начынены балтамі, гайкамі і выбухоўкай. За дзве гадзіны да здарэння выявілі і абясшкодзілі яшчэ адзін пакет.
Ад выбуху пацярпела 46 чалавек. Па факце выбуху была заведзеная крымінальная справа па частцы 3 артыкула 339 "Злоснае хуліганства". Праз некалькі гадоў у арганізацыі выбуху прызналіся Дзмітрый Канавалаў і Уладзіслаў Кавалёў, абвінавачаныя таксама ў арганізацыі тэракту на станцыі метро "Кастрычніцкая" ў Мінску. Паводле выраку суда хлапцоў расстралялі.
Пасля выбуху ў 2008 годзе меры бяспекі на масавых мерапрыемствах сталі больш жорсткімі. Менавіта з тых часоў месца правядзення свята агароджваюць рамкамі, людзей прапускаюць праз металадэтэктары, а напоі ў святочную зону дазваляюць праносіць толькі ў пластыкавых бутэльках ёмістасцю не больш за паўлітра.
Інцыдэнт здарыўся падчас паказальных палётаў авіяцыі на святкаванні Дня Перамогі каля стэлы "Мінск — горад-герой". У небе ледзь не сутыкнуліся бамбардзіроўшчык Су-24 і штурмавік Л-39.
Тады прэс-сакратар Міністэрства абароны Вячаслаў Раменчык заявіў, што ніякай пазаштатнай авіясітуацыі на парадзе ў Мінску не было: увесь пралёт паветранага эшалона быў праведзены ў адпаведнасці з заданнем без якіх-небудзь нюансаў і хібаў.
Аднак па відэа і фатаграфіях было ясна відаць, што самалёты ляцяць занадта нізка. І, мяркуючы па шлейфе ад заканцовак, актыўна манеўруюць.
На шчасце, тады абышлося без ахвяр.
Два браневікі сутыкнуліся падчас рэпетыцыі парада ў 2014 годзе. Інцыдэнт адбыўся каля ўніверсама "Рыга" праз недатрыманне дыстанцыі. Сутыкненне не паўплывала на рух калоны — пасля секунднай затрымкі ваенныя машыны працягнулі рух.
Пасля завяршэння чарговай рэпетыцыі парада ўжо па дарозе ў вайсковую частку загарэўся танк. Інцыдэнт адбыўся ноччу ў раёне скрыжавання праспекта Незалежнасці і вуліцы Каліноўскага. Салдаты самастойна патушылі агонь. Супрацоўнікі МНС, якія прыбылі на месца, выявілі, што ўзгаранне адбылося не ў маторным адсеку, а выкліканае трапляннем тэхнічнай вадкасці на разпаленыя часткі рухавіка.
Танкавы дрыфт на вуліцах Мінска — традыцыя даўняя. Самы ранні задакументаны выпадак здарыўся ў 2012 годзе на вуліцы Арлоўскай. Пасля парада, калі ваенная калона рухалася назад на базы, танк наехаў на бардзюр. Адзін з відавочцаў здарэння распавёў, што танк "пачало насіць па дарозе, відаць было, што яго спрабавалі выраўнаваць, але сыходзілі ў занос толькі мацней". На тратуары знаходзіліся людзі, але, на шчасце, яны здолелі пазбегнуць сутыкнення з танкам, ніхто не пацярпеў.
Падчас рэпетыцыі парада на Дзень Незалежнасці танк урэзаўся ў ліхтарны слуп каля станцыі метро "Маскоўская".
Ваенная тэхніка калонай рухалася па праспекце Незалежнасці. Адзін з танкаў на вялікай хуткасці развярнуўся і сутыкнуўся з ліхтарным слупом і дрэвам. На шчасце, ніхто не пацярпеў, акрамя слупа і дрэва. Танк падрапаў борт.
Здарэнне адбылося позна ўвечары 3 ліпеня на вуліцы Сурганава, калі ваенная тэхніка вярталася пасля парада на свае базы. Мяркуецца, што танк занесла, бо асфальт быў слізкі. На тратуары былі некалькі чалавек, адзін з іх здымаў калону на відэа. На шчасце, ніхто не пацярпеў.
Падчас салюту ноччу 3 ліпеня адбылося чатыры выбухі "феерверачных вырабаў". Салютныя ўстаноўкі разбурыліся, аскепкі паранілі людзей. У выніку — адна загінулая, дзевяць параненых. Два чалавекі на дадзены момант застаюцца ў бальніцы. Вайскоўцы падчас інцыдэнту не пацярпелі.
Выбухі адбыліся ў трох з шасці месцаў, дзе ўсталявалі салют. Папярэдняя версія прычыны здарэння — дрэнныя зарады калібра 195 мм, вырабленыя ў Расіі. Аднак Следчы камітэт адпрацоўвае і іншыя версіі: няспраўнасць салютных установак, памылковая зарадка салютных установак, няправільная эксплуатацыя салютных установак. Заведзеная крымінальная справа.