Беларуская АЭС / Еўрарадыё
Камітэт па пытаннях энергетыкі і ЖКП Украіны прагаласаваў за праект закона аб забароне імпарту беларускай і расійскай электраэнергіі. Да гэтага ва Украіне ўжо дзейнічалі абмежаванні на імпарт электраэнергіі з Беларусі — але 1 студзеня былі знятыя. І беларуская электрычнасць адразу пацякла праз мяжу.
Еўрарадыё разабралася, чаму Украіна зноў пачала купляць беларускую электраэнергію, што кажуць прыхільнікі працягу абмежаванняў і як аргументуюць сваю пазіцыю тыя, хто бачыць у гэтым толькі бізнес.
Па словах кіраўніцы камунікацый аператара сістэмы перадачы электраэнергіі "Укрэнерга" Марыі Цатуран, цяперашняе рашэнне камітэта — пакуль толькі заканадаўчая ініцыятыва. Значыць, пакуль што беларуская электраэнергія, у тым ліку з Астравецкай АЭС, сапраўды можа паступаць ва Украіну.
У той жа час прагнозны баланс электраэнергіі ва Украіне на 2021 год зусім не прадугледжваў імпарту з Беларусі.
— Таму гэта і прагнозны баланс, — кажа Марыя Цатуран. — Апошнія два тыдні ў нас вельмі моцна вырасла спажыванне [электраэнергіі. — Еўрарадыё] ў сувязі з пагаршэннем надвор'я. І адпаведна, калі нам не хапае ўласнай генерацыі, мы імпартуем.
Раней міністр замежных спраў Украіны Зміцер Кулеба заявіў, што гандляваць з Беларуссю можна, нягледзячы на парушэнні правоў чалавека ў нашай краіне.
— Мой адказ — можна, гэта мая прынцыповая пазіцыя. Украіна заняла вельмі жорсткую пазіцыю пасля пачатку пратэстаў у Беларусі ... Усё, што мы робім на гэтым шляху, — гэта ўсё тактыка, але стратэгія застаецца нязменнай. Урэшце мы адрэжамся ад энергасістэм Беларусі і Расійскай Федэрацыі, — сказаў Зміцер Кулеба тэлеканалу "Україна 24".
Ва "Укрэнерга" па гэтым пытанні кажуць, што як сістэмны аператар кампанія будзе выконваць сваю функцыю.
— Гэта, перш за ўсё, захаванне балансу паміж попытам і спажываннем і забеспячэнне энергасістэмы краіны. Вядома ж, мы кіруемся кодэксам сістэмы перадачы, правілам рынку, нарматыўна-прававымі актамі нашага нацыянальнага рэгулятара і законамі Украіны.
Хоць Камітэт па пытаннях энергетыкі і ЖКП Украіны большасцю галасоў вырашыў забараніць імпарт, на пасяджэнні думкі падзяліліся. Частка прадстаўнікоў камітэта гаварыла пра неабходнасць абароны ўкраінскай вугальнай прамысловасці. Іншыя адзначаюць, што ў выпадку надзвычайных сітуацый, як з халадамі ў сярэдзіне студзеня, беларуская электраэнергія можа спатрэбіцца.
— Чым у нас цяпер запаўняецца дэфіцыт? Да нас едзе вугаль, антрацыт, з Расійскай Федэрацыі. І едзе вугаль з Казахстана. Дык скажыце, калі ласка, што нам лепш: імпартаваць электраэнергію з Беларусі, з якой у нас няма вайны? Або цалкам забараніць імпарт з Беларусі, але везці антрацыт з Расійскай Федэрацыі? На нас хто напаў? З кім у нас агрэсія? ...Больш імпарту антрацытаў ідзе з Расійскай Федэрацыі, а цяпер з Казахстана. Я не ўпэўнены, якая больш дэмакратычная краіна: Беларусь ці Казахстан, — адзначыў адзін з сябраў камітэта.
Раней украінскі сацыёлаг і эксперт па камунікацыях Дзмітрый Грамакоў расказваў Еўрарадыё, што купля беларускай электраэнергіі — гэта не палітыка Украіны як дзяржавы. Рэч у тым, што кантракты на пастаўкі падпісаныя з прыватнымі структурамі. Праўда, гэта сталася магчымым праз палітыку неўмяшання МЗС Украіны.
— Наколькі мне вядома, усе кантракты былі падпісаныя прыватнымі структурамі, нашымі алігархамі. Працаваць з манапалістам ва Украіне часам не зусім выгадна. Гэта, хутчэй, інструмент унутранай барацьбы на рынку, чым дзяржаўная палітыка.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.