Наўрад ці Пуцін зможа дапамагчы Лукашэнку. У Расіі таксама дэфолт на парозе / калаж Улада Рубанава, Еўрарадыё
На найбліжэйшыя месяцы ў Беларусі ёсць рэзервы для пагашэння даўгоў, а потым можа адбыцца дэфолт. Пры гэтым жыццё беларусаў не надта зменіцца, паколькі ўсё, што звычайна адбываецца пасля дэфолту, накрывае краіну цяпер.
Еўрарадыё даведалася ў экспертаў, калі можа здарыцца банкруцтва Беларусі, чым яно небяспечнае, чаму ёсць рэчы, ад якіх беларусы пацерпяць нашмат мацней. І як краіне пазбегнуць рэпарацый у будучыні.
Беларусь і Расія блізкія да дэфолту, мяркуе Сусветны банк. У Беларусі запасу трываласці хопіць на найбліжэйшыя два месяцы, кажа старшы навуковы супрацоўнік BEROC Дзмітрый Крук.
— Па маіх прыкідках, у сакавіку-красавіку каля 350 мільёнаў долараў неабходна пагасіць. Гэтыя сродкі знойдуцца. Магчыма, будуць нейкія пераафармленні даўгоў перад Расіяй і ЕФСР [Еўразійскі фонд стабілізацыі і развіцця. — Еўрарадыё]. Магчыма, будуць растэрміноўкі і гэта фармальна не будзе класіфікавана як дэфолт.
Далей не праглядаецца крыніц, дзе Беларусь магла б знайсці сродкі.
— Урад у найбліжэйшыя тыдні сутыкнецца з памяншэннем валютнай выручкі экспарцёраў, — расказвае каманда эканомікі НАУ. — Прычыны — памяншэнне пралазаў у санкцыйным рэжыме, удар па новых галінах (дрэваапрацоўка і сталь), закрыццё ўкраінскага калідора рэалізацыі і кантрабанды нафтапрадуктаў, пашырэнне байкоту нават на такія галіны, як IT.
Наколькі хутка наступіць дэфолт, залежыць ад таго, як Нацбанк будзе распараджацца рэзервамі і ці зможа Беларусь перанакіраваць выпадальны экспарт. Калі Нацбанк стане падтрымліваць курс рубля, прадаючы валюту, то скончацца сродкі нашмат хутчэй.
Што да гандлю, то экспартаваць цяпер рэальна хіба што ў Расію. Сітуацыя там таксама дрэнная і дастаткова сваіх вытворчасцяў, таму беларускія тавары наўрад ці будуць запатрабаваныя.
Акрамя таго, Нацбанку пагражаюць санкцыі па замарозцы замежных актываў. Тады распараджацца імі стане немагчыма.
Пакуль рэакцыя ўладаў падобная да самазаспакойвання, таму адмаўляцца ад выплат па даўгах у найбліжэйшыя месяцы яны наўрад ці стануць, лічыць Дзмітрый Крук.
— Складваецца ўражанне, што ва ўладаў няма разумення, што сітуацыя перавярнулася з ног на галаву, як у палітыцы, так і ў эканоміцы. Рэакцыя блізкая да таго, што было ў перыяд пачатку кавіду альбо ў папярэднія крызісы: праносіла заўсёды, пранясе і гэтым разам. Але вельмі высокая імавернасць таго, што дэфолт адбудзецца ў перыяд з траўня 2022 года да лютага 2023 года.
Як будуць ісці справы ў эканоміцы, сцэнароў шмат. Тым больш дакладна ацаніць нават бягучы стан немагчыма: частка статыстыкі схаваная або публікуецца са спазненнем. На думку Дзмітрыя Крука, спад у найбліжэйшыя месяцы можа дасягнуць 10% ВУП, а магчыма, і больш.
— Гэта надзвычай балюча. У нас у найноўшай гісторыі самы вялікі спад быў у 2015–2016 гадах. Эканоміка сціснулася прыкладна на 7%. Прычым гэта адбывалася паступова на працягу паўтара гадоў.
Праз тое, што Лукашэнка падтрымаў Пуціна ў вайне супраць Украіны, Беларусь не толькі можа страціць частку падтрымкі ў будучыні, але і сама завінаваціцца Украіне.
— У адпаведнасці з базавымі нормамі міжнароднага права Беларусь ёсць саўдзельнік агрэсіі. Відавочна, што без падачы тэрыторыі напад у бягучым выглядзе на Кіеў, напрыклад, быў бы немагчымы. Справа аб кампенсацыі шкоды, хутчэй за ўсё, будзе ў якім-небудзь міжнародным судзе. У выпадку выйгрышу Украіна зможа атрымаць належнае ў прымусовым парадку з уласнасці Беларусі за мяжой, калі гэтых сродкаў хопіць, — адзначаюць у НАУ.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут